Naar overzicht
Bewaren
Delen
Dit object delen

Scheepsmodel van een Akkrumer jol.

Gerben Ferwerda

Scheepsmodel van een Akkrumer jol. Op spanten gebouwd. Mahoniehout op spanten van eikenhout. Schaal 1:7½. Het model heeft één mast waaraan zeilen van witte katoen worden gevoerd: een stagfok een een gaffelgrootzeil. In het grootzeil aan twee kanten het zeilnummer 'A 77'. De voorsteven heeft de vorm van een lepelboeg. Het achterschip is plat en voorzien van een schuine spiegel. De wanden zijn overnaads. Het vlak is plat. Het jachtje heeft een vaste kiel.
De jol is sinds 1998 in bezit van de heer H. Wedman, een kleinzoon van Albert Wedman en ligt in het schiphuis tegenover de werf waar de boot gebouwd is. De naam van het schip is ""Weagebiter"".
Gerben Ferwerda (1915-2007) heeft gewerkt bij de Sneker jachtwerven Jan Kuipers, Ids Hospes, Gerrit Doevendans en Dirk Potma. Hij heeft een grote verscheidenheid aan zeiljachten gebouwd. In 1981 bouwde hij op verzoek van het museum een model van een zestien-kwadraat. Omdat de kwaliteit daarvan goed was, heeft hij in de daarop volgende jaren nog elf modellen voor het museum gebouwd. De bouwtekeningen werden vaak geleverd door museummedewerker J.K. Kuipers. De zeilen op de museummodellen zijn gemaakt door conciërge P. Alkema. Ook voor particulieren heeft hij veel gebouwd. In de winter van 1995-1996 is in het museum een tentoonstelling aan zijn werk gewijd.
Het model van de Akkrumer jol is gebouwd naar opmetingstekeningen van een zogenaamde vijf-meter-jol. De Akkrumer jol met zeilnummer 77 is L. Oost uit Akkrum. In de deelnemerslijsten van de zeilvereniging De Eendracht uit Akkrum komt het jacht voor in 1971 en 1972 onder de naam 'Weagendounser' (sic!) en in 1975 met dezelfde eigenaar onder de naam 'Annie'. In 1976 komt het jacht op de deelnemerslijsten van De Eendracht voor met als eigenaar J. SChuurman uit Leeuwarden.
In 1932 kochten Albert Wedman en Tjesse Oosterbaan de failliete jachtwerf van H.E. Wester te Akkrum. Wedman ontwierp er een zeiljol met als basis de bouwwijze van een zeilschouw. Het werd de Akkrumer jol, die nadien veel is gebouwd. Al in 1935 werden er wedstrijden voor georganiseerd. Na de oorlog verliet Oosterbaan de werf. Wedman zette de werf voorts onder eigen naam, vanaf 1954 in compagnonschap met Wobbe Oost. In 1956 nam Oost de werf over. Op de werf liepen jaarlijks circa 20 Akkrumer jollen van stapel. Bijzonder is dat alle Akkrumer jollen op een werf werden gebouwd. Het ontwerp en de rechten daarop heeft Wedman nooit uit handen willen geven. Er bestaan geen tekeningen van de jol. Er werd gebouwd vanaf mallen van het halve vlak, de steven, de spiegel, de spanten, de kiel en het roer. Ook van de drie huidgangen is een mal. De jol wordt gebouwd zonder kielbalk en op de wijze van een schouw. Akkrumer jollen zijn gebouwd in diverse lengtes: 3.5 - 5 meter. Van de jeugjol (4 meter lang) zijn er circa 150 gebouwd, van de 5-meter jol zijn er circa 500 gebouwd. Niet alles werd echter precies vastgelegd in werfboeken. De Akkrumer jol is nooit verheven tot eenheidsklasse. Er konden alleen onderlinge wedstrijden gehouden worden. Daarom is in 1966 de Akkrumer jollenclub opgericht.

Identificatie
Titel
Scheepsmodel van een Akkrumer jol.
Objectnummer
FSM-1984-263
Trefwoorden
Akkrumer jollen, Jollen, Scheepsmodellen
Materialen
mahoniehout, eikenhout, hout
Hoogte
99.0 cm
Vervaardiging
Vervaardiger
Gerben Ferwerda
Datering
1984
Meer informatieMinder informatie
Uit hetzelfde thema