Naar overzicht
Bewaren
Delen
Dit object delen

Jacob Spin – Gouache. Scheepsportret van de schoenerbrik Jonkvrouw Geertrui ‘bezet bij Portland’.

Jacob Spin

Gouache. Scheepsportret van de schoenerbrik Jonkvrou Geertrui. Centraal de brik naar links zeilend, met de zeilen over bakboord. Het schip vaart op een woeste zee onder een dichte lucht. Alle zeilen zijn gescheurd en de kluiverboom en top van de fokkemast zijn afgebroken. Aan dek vijf personen waarvan één aan het roer. Onder de voorstelling het opschrift ""Jonkvrouw Geertrui. Kapt. N.A. Bouwen. Bezet by Poortland"". Ingelijst achter glas.

Jacob Spin. Geboren Amsterdam 24 april 1806, overleden Amsterdam 3 juni 1875. Aquarelleerde en tekende meestal afbeeldingen van zeeschepen, zeer nauwkeurig afgewerkt. Volgens opgave van het bevolkingsregister te Amsterdam kunstschilder van beroep. Volgens overlevering zou hij een oud-zeeman zijn geweest, die met zijn vlet naar de binnenkomende schepen roeide, om dan de kapitein voor te stellen zijn schip op een schilderij af te laten beelden. De kapitein had dan maar te zeggen hoe hij zijn schip voorgesteld wenste te zien, zeilend bij de wind, voor de wind, bij mooi weer of stormweer, op de Noorzee of op de oceaan, enz.
De schoenerbrik Jonkvrouw Geertrui, groot 120 last, is gebouwd in 1847 te Joure op de scheepswerf ""Op 'e Jouwer"" van scheepsbouwmeester Hette Symon Geerts (na 1857 de werf van Eeltje Holtrop van der Zee). De Jonkvrouw Geertrui werd op 25 april 1849 te water gelaten voor rekening van reder J.J. Rinkes te Joure. De naam Jonkvrouw Geertrui is ontleend aan een gezinslid van Herema-state te Joure, namelijk freule Vegelin van Claerbergen. In het jaarboek 2007 is uit de naamgeving afgeleid dat de familie Vegelin de bouw van het schip wellicht heeft gefinancierd. Dat is echter niet waar. Mr. K.J. Cath schreef op 11 juli 2008 dat hij ook een scheepsportret van de Jonkvrouw Geertrui in zijn bezit heeft en dat dit portret afkomstig is van de familie Borger, waar hij van af stamt. In deze familie was ook een portret van de Jonkvrouw Aurelia (het zusterschip). Een dochter van de J.J. Rinkes, Marijke Rinkes, trouwde met Johannes Borger. Hij was een zoon van Heero Borger, die getrouwd was met Marijke Geerts (dochter van scheepsbouwer Geert Gerrits). De familiebanden tussen de families Rinkes, Borger en Geerts waren dus nogal nauw. Zij zorgden voor de bouw, de financiering van de bouw en van de rederij van het schip.
Het schip kwam terecht in een storm bij Engeland. Omdat het terecht kwam voor een komvormige kust leek het lot bezegeld: het zou wel op de rotsen slaan. De bemanning had de moed al opgegeven en wilde van boord gaan. De kapitein zag nog wel mogelijkheden. Hij ging naar zijn hut en haalde zijn pistool. Onder dreiging van het wapen bleven de mannen aan boord en volgden de orders van de kapitein op. Hij bleek gelijk te hebben. Ze konden de baai weer uitkomen. Het schip was gehavend. Het was “uit de lijken” gezeild. Maar het was niet vergaan. Als dank mocht de kapitein door Spin twee scheepsportretten laten maken én een portret van zichzelf.
Het schip werd in 1864 geveild en gekocht door reder H.P. Keikema voor de somma van f 7000,- en hernoemd in Astrea. In 1877 werd het schip wederom geveild te Martenshoek en gekocht voor f 6820,- door de heren K. en J. Wilkens, reders te Veendam. Op dinsdagmorgen 15 april 1879 werd het schip op 35 mijl van Noss Head bij Wick door de bemanning verlaten. Het voer op deze reis in ballast van Harlingen naar Riga en verlijerde op de Noordzee naar de kust van Schotland. De bemanning bestond op deze reis uit de kapitein, zijn vrouw met twee kinderen (waarvan één baby van 6 weken oud) en 5 bemanningsleden. Zij moesten het schip verlaten in een open jol en werden na ca. 14 uur opgepikt door de bark Eastern Star uit Liverpool, die de drenkelingen vrijdags in Wick aan land zette. De open jol werd door de kapitein ter plaatse voor 2 pond verkocht. Achtereenvolgens waren gezagvoerder op de Jonkvrouw Geertrui / Astrea: 1849 - 1856 Kapt J.A. de Boer (vlagnummer A. 375) 1856 - 1864 Kapt. N.A. Bouwen (vlagnummer A. 670) 1864 - 1875 Kapt. H.P. Heikema (onder reders te Amsterdam en Appingedam) 1875 - 1877 Kapt. J. Teerling (onder reder te Appingedam) 1877 - Kapt. O.H. Duit (onder reder K. & J. Wilkens).
Kapitein N.A. Bouwen voer dus op de schoenerbrik Jonkvrouw Geertrui van 1856 t/m 1864 en was vervolgens kapitein op het schip Fortuna van 1868 t/m 1869.

Identificatie
Titel
Jacob Spin – Gouache. Scheepsportret van de schoenerbrik Jonkvrouw Geertrui ‘bezet bij Portland’.
Objectnummer
FSM-2007-133
Objectcategorie
Gouaches, Scheepsportretten
Trefwoorden
Muiterij, Scheepsafbeeldingen, Schipbreuken, Schoenerbrikken, Stormen, Zeelieden
Hoogte
61.2 cm
Breedte
76.8 cm
Vervaardiging
Vervaardiger
Jacob Spin
Datering
1859
Meer informatieMinder informatie
Uit hetzelfde thema