Naar overzicht
Bewaren
Delen
Dit object delen

Plattegrond van de Zuiderhaven en de percelen van de Admiraliteit van Friesland in Harlingen, circa 1788

Tekening pen in inkt, penseel in waterverf, plattegrond, situatietekening van de Zuiderhaven en de percelen van de Friese Admiraliteit in Harlingen circa 1788, manuscriptkaart door een onbekende tekenaar. Op het terrein van 's Lands Werf zijn onder andere aangetekend: sloepenloods, ijzerloods, smederij, stoof, pikboeg, comptoir, spijkerboeg, mallenzolder, magazijn, balkland, particuliere werf, bolwerk, kruidmagazijn, etc. De maat op de schaalstok is in Amsterdamse roeden, een lengtemaat (een Amsterdamse roede = 13 voet = 3,68 meter). De gebouwen om de ’s Lands Werf en ’s Lands Magazijn zijn ingetekend. In het Lands Magazijn werden de zeilen, touwwerk, pek, teer, ankers, kettingen, alles wat nodig was voor de schepen van de Admiraliteit, bewaard. In 1771 vernielde een brand van drie dagen het gebouw, maar het werd daarna weer opgebouwd.
Op het bolwerk bij het Havenplein zijn de kruitmagazijnen aangegeven. Op het Havenplein zelf staan de Hoofdwacht, de Havenpoort (afgebroken 1883) en het ‘Zeecomptoir’ = Zeekantoor. Dit laatste was huis Leeuwenburg, de vergaderplaats van de Admiraliteit, nadat het Admiraliteitshuis in 1771 was afgebrand. In de kroonlijst van Leeuwenburg prijkte het wapen van de Admiralteit, een schild met de leeuw van de Unie, waarachter langs twee gekruiste ankers (nu in collectie Noordelijk Scheepvaarmuseum Groningen). Nadat de Admiraliteit in 1795 was opgeheven, heeft dit gebouw verschillende bestemmingen gehad. De Fransen hadden er bureaus van verschillende aard, in 1813 werden er 100 Zwitsers gehuisvest op hun doortocht van Groningen naar Amsterdam. Na 1813 had men hierin het Zeekantoor voor afgifte van licenten, zeebrieven, scheepsbewijzen enzovoorts. Later werd dit kantoor met ambtenaren naar Leeuwarden en Groningen verplaatst. In 1847 kreeg Harlingen bezetting en werd het gebouw tot kazerne ingericht. In de tweede helft van de 19de eeuw stond het gebouw leeg en diende het af en toe, bij gebrek aan lokaliteit voor andere doeleinden, diens als ijkkantoor, school enzovoort. In 1883 werd het gebouw afgebroken en kwam op deze plaats een gebouw voor het Kantongerecht (Havenmantsje).
Na de opheffing van de Admiraliteit in 1795 werd het Lands Magazijn een tijdlang gebruikt voor de opslag van walvistraan, totdat er in 1865 de Hogere Burgerschool, de later Rijks HBS, in werd gevestigd. Toen die in 1930 een nieuw schoolgebouw op de Stationsweg kreeg, degradeerde het opnieuw tot opslagplaats, nu voor kunstmest. Het imposante gebouw werd in 1956 afgebroken. In 1960 verscheen op deze plaats RK bejaardencentrum Sint Hubertus (Zuiderhaven 63).

Rechten
CC BY-NC-ND 4.0
Museum
Hannemahuis
Identificatie
Titel
Plattegrond van de Zuiderhaven en de percelen van de Admiraliteit van Friesland in Harlingen, circa 1788
Objectnummer
002572
Objectcategorie
Plattegrond (kaart)
Materialen
papier, waterverf
Vervaardiging
Datering
1788
Meer informatieMinder informatie