Naar overzicht
Bewaren
Delen
Dit object delen

Sudergemaal

Auke van Baalen

Het gebied Oldeboorn en Beetsterzwaag bestond na omstreeks 1860 begonnen ontvening hoofdzakelijk uit moeraslanden, die weer in cultuur moesten worden gebracht.
N.a.v. een in 1892 plaatsgevonden hebbende grote overstroming besloot het Polderbestuur van de toenmalige Groote Veenpolder in Opsterland en Smallingerland in 1893 tot inpoldering van het gebied.
Het Sudergemaal aan de Ripen in Nij Beets werd in 1925 een van de eerste elektrisch aangedreven gemalen in friesland om het gebied droog te leggen. Het gemaal heeft samen met het Noordergemaal in Smalle EE tot de 70-er jaren van de 20-ste eeuw voor de waterbeheersing in de polder gezorgd. In het kader van de toen doorgevoerde ruilverkaveling Midden Opsterland volgde buitengebruikstelling.
In 1999 werd het Sudergemaal door het toenmalige Warerschap Het Koningsdiep overgedragen aan het openluchtmuseum It Damshus te Nij Beets. Sindsdien wordt het beheerd als museumgemaal en galerie.
Het gemaal is uitgerust met twee pompen, een Stork centrifugaalpomp, bouwjaar 1915 met een capaciteit van 150 m3/min. bij een opvoerhoogte van ca. 2.00 m. Aandrijving vindt plaats via een vlakke riem door een Heemaf kortsluitanker eletromotor uit 1924 met een vermogen van 120 PK.
Daarnaast staat een horizontale schroefpomp van Stork opgesteld met een capaciteit van 160 m3/min. bij een opvoerhoogte van 0.50 m. Ook deze pomp wordt aangedreven door een elektromotor van Heemaf met een vermogen van 80 PK.
Deze pomp is na 15 jaar stilstand geheel gereviseerd in nauwe samenwerking met Stork Pompen te Hengelo (thans Flowservice).
Het gemaal verkeert in nagenoeg originele staat. Beide pompen zijn thans in bedrijfsklare toestand. Dankzij het herstel van de watertoevoer naar het gemaal, die in het kader van de eerder genoemde ruilverkaveling was afgesloten, is het thans mogelijk m.b.v. een keersluisje en een beweegbare stuw, water rond te pompen en zodoende het oorspronkelijke maalbedrijf re demonstreren.

Rechten
CC BY-NC-ND 4.0
Museum
It Damshûs
Identificatie
Titel
Sudergemaal
Objectnummer
OP0017
Objectcategorie
Sudergemaal
Vervaardiging
Vervaardiger
Auke van Baalen
Datering
1925
Meer informatieMinder informatie